Hebel do drewna – czy nadal jest popularny?
Hebel to ręczne narzędzie do wykonywania obróbki skrawaniem drewna oraz materiałów drewnopodobnych, jakimi są na przykład płyty pilśniowe. Sama nazwa jest niemiecka, gwarowa, skonstruowana od niemieckiego słowa „Hobel”, określająca właśnie to narzędzie. Polski odpowiednik tej nazwy, używany obecnie równie często to „Strug”. Kiedy to narzędzie powstało i jak się zmieniło? Do czego jest obecnie używane?
Hebel – historia i rodzaje
Strugi znane były już od czasów starożytnych – używano je w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Służyły do strugania drewna, czyli nadawania mu odpowiedniego kształtu i gładkości. Od tamtego czasu nie zmieniła się szczególnie zasada ich działania, a jedynie nieco skomplikowały formy. Tworzono bowiem coraz bardziej złożone narzędzia, które jednocześnie miały odpowiadać za wykonywanie jeszcze bardziej złożonych zadań.
Zobacz także: heblowanie drewna
Właśnie dlatego w tym momencie można wyróżnić wiele rodzajów hebli do drewna – od popularnego struga drapienia, poprzez zdzieraki, równiaki, gładziki, aż po kątnik, wpustnik i wypustnik, które są dużo rzadziej stosowane.
Hebel – zastosowanie kiedyś i dziś
Kiedyś heble do drewna były wykorzystywane powszechnie – dziś ich pracę wykonują o wiele sprawniej i dokładniej takie narzędzia elektryczne jak strugarka czy frezarka. Możliwe jest jednak wciąż kupienie i używanie tradycyjnych, drewnianych, bądź późniejszych, metalowych wersji tych przedmiotów. Znajdują one zastosowanie przeważnie w renowacji mebli zabytkowych, tak by nie zostały one uszkodzone nowoczesnymi narzędziami, albo też w meblarstwie artystycznym.
Hebel – okazy kolekcjonerskie
Kolekcjonerzy mogą nabyć przeróżne rodzaje strugów do drewna – albo te najbardziej podstawowe, czyli zdzierak, równiak i gładzik, albo te bardziej zaawansowane, o konkretnym profilu pracy, jak kręgadło do obróbki elementów o przekroju okrągłym, czy krzywak służący do wygładzania krawędzi krzywoliniowych.
Zobacz także: toczenie drewna
Ruch posuwisty narzędzia z naciskiem na przód i tył drewnianej lub drewnopodobnej powierzchni, którą obrabiamy, pozwala na obróbkę skrawaniem – gdy wykonuje się tą czynność wprawnie i poprawnie w czasie jednego ruchu powstaje jedynie jeden wiór. Kolekcjonerzy skupują nie tylko narzędzia europejskie, ale również te z Dalekiego Wschodu. Można też z powodzeniem zamówić to ręczne narzędzie w sklepach internetowych – wykonane obecnie, lecz w tradycyjny sposób. Zwykle kosztują kilkaset złotych.