Z czego robi się fajki?
Fajka jest tradycyjnym urządzeniem wykorzystywanym do palenia tytoniu. Tradycyjnie powinna być wykonana z drewna, ale aktualnie robi się je z wielu innych materiałów, m.in. z tworzyw sztucznych, choć efekt jest wówczas daleki od ideału.
Fajki z drewna kiedyś i dziś
Kiedyś fajki robiono głównie z drewna, ale dziś tak już nie jest. Na całym świecie największą popularnością cieszą się fajki wykonane z wrzośca, jednak modne są i te z pianki morskiej. Wciąż podejmowane są eksperymenty z produkcją fajek z plastiku czy innych tworzyw sztucznych, nadając im atrakcyjne, oryginalne kształty.
Zabytkami i eksponatami wystawowymi są fajki i główki do fajek z kości słoniowej, z brązu czy ze srebra, a nawet z żeliwa, innych metali i z kamienia. Indianie z kolei na potrzeby przeprowadzania różnych religijnych obrzędów robili fajki ze świętego dla nich kalumetu. Fajki powstawały z gliny, z porcelany albo z kolby kukurydzy. Te ostatnie cieszą się obecnie największą popularnością w Stanach Zjednoczonych, a kaczany uważane są za najlepszy materiał na fajki w Missouri.
Rodzaje fajek z drewna
Fajki drewniane zalicza się do najczęściej wykorzystywanych na świecie, dzięki wysokiej odporności mechanicznej, lekkości i poręczności tego surowca. Wpływa on także na smak palonego tytoniu. Wyróżnić można trzy główne rodzaje fajek drewnianych: wrzoścowe, z gruszy oraz z pozostałych typów drewna.
Gatunki drewna najlepsze na fajkę
Fajki można strugać i wycinać z różnego rodzaju drewna, w tym między innymi z:
- Dąb – najlepiej w tym charakterze sprawdzają się dębowe karpiny, grube sęki wrośnięte w twardziel pnia lub dęby karłowate. Minusem drewna dębowego jest to, że łatwo się przypalam, a plusem jego zwięzłość i mała łupliwość.
- Wiśnia i czereśnia – drewno takich drzew wykorzystywane było w okresie wojennym do masowej produkcji fajek. Ma wysoką obecność gęstych żywic, dlatego jest zwarte. Pozostawienie na gałęziach podczas suszenia kory zapobiega pękaniu drewna.
- Jabłoń – lekkie, łatwo poddające się obróbce drewno, które jednak łatwo ulega również przepaleniu.
- Głóg – doskonały materiał do produkcji fajek drewnianych, m.in. kozackich czy chłopskich, z doklejanym cybuchem.
- Buk – zwięzłe, nie łupiące się drewno, o ile nie został z niego zdarty całkowicie nagar.
- Akacja – bardzo twarde, trwałe drewno, trudne w obróbce ręcznej, odporne na ogień, ale mające tendencje do rozszczepiania się wzdłuż słojów.
- Orzech – dobry, trwały, elegancki materiał na fajki, który nie poddaje się żarowi i nie rozszczepia.
- Oliwka – drewno oliwne ma piękne usłojenie, dużą twardość, a przy właściwym wysuszeniu nie daje się żarowi. W formie fajki może rozszczepiać się przy ustniku.
- Heban – ciemne, twarde drewno, z którego wyrabia się fajki w Afryce.
Fajki z drewna – zabezpieczenie i konserwacja
Użytkownik fajki powinien ją systematycznie czyścić. Konieczne jest usunięcie nadmiaru nagaru, oczyszczenie przewodu cybucha i ustnika oraz polerowanie goi główki fajki, przy użyciu odpowiednich przyborów. Można też nabyć specjalistyczne substancje polerujące i barwiące części drewniane fajki oraz ustnik.
Czy można wykonać samodzielnie fajkę?
Tak, jest to możliwe, zwłaszcza z kawałków drewna sezonowanego, wyschniętego, łatwego w obróbce ręcznej. Bardzo dobrze sprawdzają się fajki z wiekowej meblówki.