Styl zakopiański
Zakopane jest stolicą polskich Tatr i kurortem zimowym, do którego co roku zjeżdżają tysiące turystów z Polski i zza granicy. Tym, co między innymi przyciąga ich pod Giewont, jest styl zakopiański.
Jak powstał styl zakopiański?
Styl zakopiański, nazywany również witkiewiczowskim od nazwiska Stanisława Witkiewicza, jest stylem w architekturze góralskiej, przejawiającym się między innymi charakterystycznym sposobem budowy dachów budynków. Zwieńczeniem budynków w Zakopanem i w okolicy są skośne dachy, które ułatwiają odprowadzanie pokrywy śnieżnej.
Stanisław Witkiewicz sformułował styl zakopiański w latach 90. XIX wieku w cyklu artykułów opublikowanych w „Kurierze Warszawskim”. Obejmował nie tylko budowę świeckich domów, ale i wnętrza kościołów, elementy wyposażenia czy aranżacji obiektów mieszkalnych, a nawet styl ubierania się i instrumenty muzyczne.
Styl zakopiański – charakterystyka
Podstawą stylu zakopiańskiego w architekturze i nie tylko są przede wszystkim elementy kultury góralskiej. Cechuje się on wysokimi kamiennymi podmurówkami, które stosowano do budowy płazów układanych na zrąb. Pnie drzew, z których budowano domy w Zakopanem, były cięte w charakterystyczny sposób na pół i tworzyły układ ścian domów. Dekorowano je rytymi zdobieniami, ale nie tylko one urozmaicały bryłę budynku w stylu zakopiańskim, ale i liczne skosy i uskoki. Strzeliste dachy kryte były gontem, a na ich powierzchni budowano wysokie, ozdobne kominy.
Gatunki drewna w stylu zakopiańskim
Głównym materiałem budowlanym w przypadku domów w stylu zakopiańskim było miejscowe drewno świerkowe, jodła i modrzew.
Wyposażenie domów w stylu Witkiewicza
Styl zakopiański przejawiał się także w projektowaniu i produkcji mebli, sprzętów codziennego użytku, czy instrumentów i pamiątek. Charakteryzowały się one przenikaniem elementów ludowej sztuki Podhala z kulturą ogólnonarodową. Meble ręcznie rzeźbiono we wzory góralskie, nadając im szczególnego wyrazu.
